zmiany w prawie spadkowym 2011

Pexels Prawo spadkowe a alimenty. Ministerstwo Sprawiedliwości jest zdanie, że zmiany dobrze wpłyną na prawo spadkowe. Gdy wykluczeni zostaną dalecy krewni, to tym samym sprawy spadkowe będą szybciej przebiegały i najbliższa rodzina zmarłego będzie mogła szybko uzyskać spadek. W dniu 20 stycznia 2023 r. do Sejmu wpłynął projekt nowelizacji Kodeksu cywilnego oraz innych ustaw (druk 2977). Nowelizacja zakłada zmiany w prawie spadkowym… Prawo spadkowe: Dobra wiara to za mało. Od 2011 roku w prawie spadkowym funkcjonuje instytucja zapisu windykacyjnego. Zapis ten istotnie różni się od zapisu zwykłego, co ma konsekwencje dla uprawnienia do pobierania pożytków z rzeczy objętej zapisem. Uprawnienie do pobierania pożytków uzależnione jest bowiem od dobrej wiary W rozwiązaniu tych problemów mają pomóc zmiany w prawie spadkowym, nad którymi pracuje obecnie Sejm. Projekt przygotowany przez Ministerstwo Sprawiedliwości przewiduje przede wszystkim, że z dziedziczenia wyłączeni zostaną najdalsi krewni z trzeciej grupy spadkowej. Nie wiadomo na razie, kiedy nowe prawo wejdzie w życie, ale W trzecim wydaniu uwzględniono najnowsze zmiany w prawie spadkowym dotyczące m.in. zasad przyjęcia i odrzucenia spadku. Szczególną uwagę zwrócono na regulacje odnoszące się do odpowiedzialności za długi spadkowe i na możliwość złożenia w sądzie lub przed notariuszem wykazu inwentarza. nonton film milea suara dari dilan 2021 full movie lk21. Ograniczone prawo do zachowku Konieczność wypłaty zachowku ogranicza swobodne rozporządzanie majątkiem na wypadek śmierci przez spadkodawcę. Z tego powodu komisja kodyfikacyjna planuje ograniczyć krąg osób uprawnionych do zachowku. Dyskusje toczą się nad propozycją, by spadkodawcy mieli prawo do zachowku tylko wtedy, gdy znajdą się w sytuacji, która uzasadniałaby przyznanie im świadczeń alimentacyjnych od dziecka. / ShutterStock W Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Cywilnego toczą się obecnie prace nad reformą prawa spadkowego. Ostatnia większa nowelizacja dotycząca kwestii dziedziczenia miała miejsce w 2011 r. - mimo to w dalszym ciągu w systemie prawnym można znaleźć przepisy określane przez ekspertów jako archaiczne. Sprawdź jakich zmian w prawie spadkowym należy się spodziewać w najbliższym czasie. KLIKNIJ W ZDJĘCIE, BY PRZEJŚĆ DO GALERII 1 Testamenty ustne do likwidacji Zgodnie z zapowiedziami Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Cywilnego z polskiego porządku prawnego zniknie instytucja testamentów ustnych. Powód? Są one masowo fałszowane. ShutterStock 2 Łatwiejsze wydziedziczenie spadkobiercy ustawowego Kolejnym z planów członków komisji jest rozszerzenie przesłanek ułatwiających wydziedziczenie spadkobiercy ustawowego. Jedna z propozycji głosi, że spadkodawca miałby taką możliwość, gdyby uprawniony do spadku z ustawy popełnił ciężkie umyślne przestępstwo nie tylko przeciwko spadkodawcy, ale również przeciwko osobie dla niego najbliższej. ShutterStock 3 Odpowiedzialność za długi spadkowe Proponowane zmiany w prawie spadkowym przewidują, że spadkobierca nie będzie musiał składać oświadczeń, by ograniczyć swoją odpowiedzialność za wszystkie długi zmarłego. Obecnie, aby uniknąć spłaty długów spadkodawcy, które przewyższają odziedziczony majątek, należy złożyć oświadczenie o przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza. Dlatego też projekt przewiduje, że w razie niezłożenia przez spadkobierców w ciągu sześciu miesięcy oświadczenia o sposobie przyjęcia spadku będzie dochodziło do automatycznego przyjęcia go z dobrodziejstwem inwentarza. ShutterStock 4 Zmiany w sposobie ustalania spadku Obecnie czynności te wykonują komornicy - docelowo, wystarczyć ma oświadczenie spadkobiercy złożone u notariusza bądź w sądzie. ShutterStock Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL Kup licencję Zobacz więcej Przejdź do strony głównej W ostatnim czasie polski ustawodawca zadecydował się na wprowadzenie istotnych zmian w prawie spadkowym, dostosowując polskie przepisy do postanowień prawa unijnego bądź modyfikując je w bardziej korzystnym dla spadkobierców kierunku. Nowe uregulowania mają doniosłe znaczenie również dla sytuacji prawnej przedsiębiorców, gdzie czynnik transgraniczny odgrywa coraz większą rolę, jak również dla pracowników sektora morskiego pracujących w różnych rejonach obowiązujące od 17 sierpnia 2015 roku – Europejskie poświadczenie spadkoweZmiany wprowadzone ustawą z dnia 24 lipca 2015 roku o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego, ustawy - Prawo o notariacie oraz niektórych innych ustaw ( z dnia które weszły w życie w dniu 17 sierpnia 2015 roku, dotyczą w głównej mierze dostosowania polskiego prawa spadkowego do przepisów unijnych – Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej nr 650/2012 z dnia 4 lipca 2012 roku. Przede wszystkim Ustawodawca zadecydował o wprowadzeniu do polskiego sytemu prawnego instytucji Europejskiego poświadczenia spadkowego - dokumentu obowiązującego w całej Unii Europejskiej, ułatwiającego spadkobiercom wykazanie praw do spadku we wszystkich krajach Wspólnoty. Europejskie poświadczenie spadkowe może wydać zarówno Sąd, co do zasady na podstawie przepisów o stwierdzeniu nabycia spadku bądź Notariusz, na podstawie przepisów o sporządzaniu aktów poświadczenia dziedziczenia – z wyjątkami wskazanymi w ustawie z dnia 14 lutego 1991 roku Prawo o notariacie ( z dnia ze zm.). Wniosek o wydanie Europejskiego poświadczenia spadkowego przez Sąd to koszt rzędu 300 zł. Wprowadzenie ww. instytucji do polskiego systemu prawa ma niezwykle istotne znaczenie dla spadkobierców, którzy odtąd będą mogli w prosty sposób wykazać prawo do majątku pozostawionego przez spadkodawcę poza granicami kraju. Ujednolicone zostały także zasady dotyczące transgranicznych postępowań spadkowych – co do zasady prawem regulującym zasady dziedziczenia po zmarłym jest prawo ostatniego zwykłego pobytu spadkodawcy w chwili jego śmierci, chyba że spadkodawca sam wskaże prawo właściwe. Uprzednio w polskim systemie prawnym prawem właściwym było prawo ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy. Ustawodawca wprowadził również zapis usprawniający postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku w sytuacji gdy w postępowaniu nie uczestniczą wszyscy potencjalni spadkobiercy bądź Sąd powziął jakiekolwiek wątpliwości co do kręgu spadkobierców po zmarłym. W poprzednim stanie prawnym Sąd mógł wezwać potencjalnych spadkobierców, aby zgłosili swoje prawa do spadku w ciągu 6 miesięcy od dnia ogłoszenia stosownego wezwania. Dopiero po upływie ww. terminu Sąd mógł wyznaczyć rozprawę w przedmiocie stwierdzenia nabycia spadku. Obecnie termin ten został skrócony do 3 miesięcy, co znacząco wpłynie na przyśpieszenie i tym samym usprawnienie całej procedury. Zmiany, które wejdą w życie 18 października 2015 roku – ograniczenie odpowiedzialności za długi spadkoweW dniu 18 października 2015 roku na mocy ustawy z dnia z dnia 20 marca 2015 r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw ( z dnia wejdą w życie niezwykle istotne zmiany w prawie spadkowym wprowadzające nowe zasady odpowiedzialności za długi spadkowe w przypadku braku złożenia jakiegokolwiek oświadczenia przez spadkobiercę w kwestii przyjęcia bądź odrzucenia spadku. W obecnym stanie prawnym spadkobierca w ciągu 6 miesięcy od dnia dowiedzenia się o tytule swojego powołania może złożyć oświadczenie o przyjęciu spadku wprost, z dobrodziejstwem inwentarza lub spadek odrzucić. Przyjęcie spadku wprost oznacza dziedziczenie majątku po zmarłym w całości – zarówno aktywa jak i długi spadkodawcy wchodzą do masy spadkowej. Spadkobierca będzie wówczas odpowiedzialny za długi spadkowe bez żadnego ograniczenia. Dziedziczenie z dobrodziejstwem inwentarza oznacza z kolei ograniczenie odpowiedzialności za długi spadkodawcy tylko do wysokości majątku czynnego spadku. Jeżeli zatem w chwili śmierci zmarły posiadał nieruchomość, której wartość wynosi ok. zł oraz zadłużenie w łącznej wysokości zł, wówczas spadkobierca odpowiedzialny będzie za długi spadkowe jedynie do wysokości obecnym stanie prawnym (obowiązującym do dnia 17 października 2015 roku) brak złożenia oświadczenia przez spadkobiercę w terminie 6 miesięcy od dnia dowiedzenia się o tytule swojego powołania skutkuje przyjęciem spadku wprost. Powyższy zapis nie obowiązuje spadkobierców - osób niemających pełnej zdolności do czynności prawnych (małoletnich do ukończenia 18 roku życia), osób, co do których istnieje podstawa do ich całkowitego ubezwłasnowolnienia oraz osób prawnych – w przypadku braku złożenia stosownego oświadczenia ww. osoby przyjmują spadek z dobrodziejstwem inwentarza. Na marginesie warto przypomnieć, iż złożenie oświadczeniao odrzuceniu spadku przez spadkobierców mających dzieci skutkuje automatycznie wejściem zstępnych spadkobiercy odrzucającego spadek w krąg spadkobierców ustawowych po zmarłym. Wobec powyższego, w razie decyzji o odrzuceniu spadku, pełnoletnie dzieci spadkobierców odrzucających spadek również powinny złożyć stosowne oświadczenia o odrzuceniu spadku bądź rodzice powinni złożyć ww. oświadczenie w imieniu małoletnich dzieci przed Sądem Rodzinnym. Nowelizacja art. 1015 § 2 przewiduje natomiast, iż brak złożenia oświadczenia w terminie 6 miesięcy od dnia dowiedzenia się o tytule swojego powołania skutkuje przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza. Powyższą zmianę należy oceniać niezwykle korzystnie z punktu widzenia sytuacji majątkowej przyszłych spadkobierców. Ograniczenie odpowiedzialności za długi spadkowe do wysokości majątku czynnego jest racjonalnym rozwiązaniem ustawodawcy, chroniącym obywateli przed nieświadomym odziedziczeniem długów spadkodawcy. W najgorszym przypadku spadkobierca przeznaczy bowiem całość odziedziczonego majątku na spłatę jednakże podkreślić, iż ograniczenie odpowiedzialności za długi nie będzie obowiązywać w stosunku do dziedziczonych nieruchomości obciążonych hipoteką. W tym przedmiocie aktualne pozostaną dotychczasowe przepisy, w świetle których każdoczesny właściciel nieruchomości jest odpowiedzialny za spłatę zobowiązania uwidocznionego w dziale IV księgi konsekwencji Ustawodawca wprowadził także możliwość sporządzenia wykazu inwentarza – prywatnego spisu składników majątku oraz długów zmarłego. Uprawnionymi do sporządzenia ww. wykazu majątku będą spadkobierca, zapisobierca windykacyjny bądź wykonawca testamentu. Do tej pory uprawnionym do sporządzenia spisu inwentarza był jedynie komornik na podstawie wniosku złożonego w sądzie. Wykaz inwentarza będzie musiał zostać przygotowany na podstawie specjalnego formularza. Jakiekolwiek celowe zatajenie bądź wpisanie nieprawdziwych informacji do wykazu inwentarza skutkować będzie brakiem możliwości powołania się na ograniczenie odpowiedzialności za długi spadkowe. Pamiętać należy, iż nowe zasady dziedziczenia długów obowiązywać będą w stosunku do spadków otwartych po dniu 17 października 2015 roku. Jeżeli zatem spadkodawca umrze w dniu 17 października 2015 roku (dzień otwarcia spadku), wówczas zasady odpowiedzialności za długi spadkowe będą regulowały dotychczasowe przepisy. Wnioski Powyżej opisane zmiany w prawie spadkowym należy ocenić pozytywnie – polskie prawo spadkowe zaczyna coraz mniej odbiegać od standardów obowiązujących w krajach Unii Europejskiej, chroniąc obywateli przed nieświadomym odziedziczeniem długów oraz ułatwiając wykazanie praw do spadku znajdującego się zagranicą. Radca Prawny Mateusz Romowicz Nowelizacja Kodeksu cywilnego- instytucja zapisu windykacyjnego. 23 października 2011 roku weszła w życie nowelizacja Kodeksu cywilnego, która w istotny sposób zmieniła zasady polskiego prawa spadkowego. Przede wszystkim wprowadziła nową instytucję: zapis windykacyjny. Dzięki niemu spadkodawca będzie mógł zadecydować o podziale spadku. Wskaże jakie przedmioty przypadną po jego śmierci konkretnym osobom. Do tej pory nie było to możliwe. Zdarzało się, że spadkodawca zapisywał w testamencie konkretne przedmioty na rzecz wskazanych osób. Nie stawali się oni jednak właścicielami tych przedmiotów po stwierdzeniu przez sąd nabycia spadku, albo po wydaniu przez notariusza aktu poświadczenia dziedziczenia. Dziedziczyć można było jedynie udział w schedzie spadkowej. Osoba, której spadkodawca zapisał w testamencie konkretną rzecz mógł jedynie żądać od spadkobierców wypełnienia woli spadkodawcy. Jeżeli spadkobiercy nie chcieli tego uczynić, sprawa trafiała do sądu. Takie postępowanie mogło trwać latami i generowało niepotrzebne koszty. A gdy przedmiotem zapisu było np. przedsiębiorstwo, przedłużające się spory i kłopoty w zarządzaniu nim mogły nawet doprowadzić do jego upadłości. Uproszczenie postępowania spadkowego. Nowe regulacje uprościły postępowanie spadkowe wprowadzając zapis windykacyjny. Aby taki zapis był skuteczny musi być sporządzony w formie aktu notarialnego. Osoby, na rzecz których zostaną ustanowione zapisy windykacyjne muszą się jednak liczyć z tym, że pominięci w testamencie bliscy spadkodawcy mogą się do nich zwrócić o wypłatę zachowku. Osoby te, do chwili działu spadku, ponoszą też wraz ze spadkobiercami solidarną odpowiedzialność za długi spadkowe. Od chwili działu spadku ponoszą zaś odpowiedzialność za długi spadkowe proporcjonalnie do wartości otrzymanych przysporzeń. Korzyści majątkowe wynikające z zapisu windykacyjnego. Z zapisu windykacyjnego płyną też korzyści finansowe. Najbliższa rodzina: małżonek, dzieci, wnuki, rodzice, dziadkowie, pasierb, rodzeństwo, ojczym i macocha nie zapłacą podatku od spadku i darowizn. By nie stracić ulgi, muszą jedynie pamiętać o dopełnieniu formalności w urzędzie skarbowym. Zapis windykacyjny a zapis zwykły. Zapisu windykacyjnego nie można mylić z zapisem, który pozostał w Kodeksie cywilnym w niezmienionej postaci. Dla odróżnienia od zapisu windykacyjnego jest jedynie inaczej określany: w miejsce dotychczasowego pojęcia „zapis” w Kodeksie cywilnym pojawiło się pojęcie „zapis zwykły”. Podstawowa różnica między zapisem zwykłym, a zapisem windykacyjnym polega na tym, że ten pierwszy zobowiązuje jedynie spadkobiercę do spełnienia na rzecz oznaczonej osoby ( zapisobiorcy zwykłego) określonego świadczenia. Zapisobiorca zwykły z mocy zapisu staje się w chwili otwarcia spadku wierzycielem spadkobiercy ( a w przypadku zapisu dalszego wierzycielem zapisobiorcy głównego). Na podstawie tej wierzytelności zapisobiorca może jedynie żądać wykonania zapisu przez spadkobiercę. Inaczej jest w przypadku zapisu windykacyjnego. Na jego podstawie wskazana osoba ( zapisobiorca windykacyjny) w chwili otwarcia spadku nabywa przedmiot zapisu. Przedmiotem zapisu może być: rzecz oznaczona co do tożsamości, np. nieruchomość, samochód, dzieło sztuki; zbywalne prawo majątkowe, np. spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego, prawo użytkowania wieczystego; przedsiębiorstwo lub gospodarstwo rolne; ustanowienie na rzecz zapisobiercy użytkowania lub służebności; Spadkodawca będzie mógł obciążyć zapisem zwykłym osobę, na której rzecz uczynił zapis windykacyjny. Zapis windykacyjny będzie skuteczny, jeżeli zostaną spełnione dwa warunki: po pierwsze: w chwili otwarcia spadku przedmiot zapisu należy do spadkodawcy i spadkodawca nie był zobowiązany do jego zbycia; gdy przedmiotem zapisu jest ustanowienie dla zapisobiercy użytkowania lub służebności- zapis jest bezskuteczny, gdy w chwili otwarcia spadku przedmiot majątkowy, który miał być obciążony użytkowaniem lub służebnością nie należy do spadku albo spadkodawca był zobowiązany do jego zbycia; po drugie: nie został uczyniony z zastrzeżeniem warunku lub terminu; zastrzeżenie takie uznaje się za nieistniejące; jeżeli jednak z treści testamentu albo z okoliczności wynika, że bez takiego zastrzeżenia zapis nie zostałby uczyniony, zapis windykacyjny jest nieważny; zasad powyższych nie stosuje się, jeżeli ziszczenie się lub nieziszczenie się warunku albo nadejście terminu nastąpiło przed otwarciem spadku; zapis windykacyjny nieważny ze względu na zastrzeżenie warunku lub terminu wywołuje skutki zapisu zwykłego uczynionego pod warunkiem lub z zastrzeżeniem terminu, chyba że co innego wynika z treści testamentu lub z okoliczności. Radca prawny z bogatym doświadczeniem w obsłudze podmiotów biznesowych, specjalista z zakresu następujących dziedzin: prawo gospodarcze i prawo spółek, prawo internetu oraz IT (nowe technologie), spory sądowe, windykacja i restrukturyzacja, prawo bankowe. Prowadzi także sprawy dotyczące nieruchomości ze szczególnym uwzględnieniem reprywatyzacji. Potrzebujesz pomocy prawnej ? Napisz do mnie @ lub zamów poradę online ZMÓW PORADĘ PRAWNĄ ONLINE Kancelaria Radcy Prawnego Paweł Mądry 59-220 Legnica Plac Słowiański 1, pok. 511 tel. 785 86 96 96 e-mail: Kontakt z Kancelarią Ministerstwo Sprawiedliwości prowadzi prace nad nowelizacją Kodeksu cywilnego w zakresie przepisów prawa spadkowego. Projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (dalej: „Projekt”) jest obecnie na etapie opiniowania. Zakładane zmiany będą dotyczyć ograniczenia kręgu dalszych spadkobierców ustawowych, ale też rozszerzenia zakresu przyczyn mogących prowadzić do niegodności dziedziczenia. Zmiany prawdopodobnie wejdą w życie w 2022 roku. Jak obecnie kształtuje się krąg spadkobierców ustawowych? Kto dziedziczy "z ustawy"? Spadkobierca może być powołany do spadku dwojako: z ustawy (mówimy wtedy o tzw. spadkobiercach ustawowych) i z testamentu (tzw. spadkobiercy testamentowi). Podstawowe znaczenie ma wola spadkodawcy, a zatem w przypadku pozostawienia przez spadkodawcę ważnego testamentu nie dojdzie do dziedziczenia na podstawie reguł ustawowych. Co do zasady dopiero w przypadku, gdy spadkobierca nie pozostawił testamentu lub gdy żadna z osób powołanych do dziedziczenia w testamencie nie chce lub nie może być spadkobiercą, do dziedziczenia zostaną powołani spadkobiercy ustawowi. W art. 931 – 935 kodeksu cywilnego zawarto określony porządek dziedziczenia ustawowego. Pierwszą grupę spadkobierców ustawowych stanowią dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek, które dziedziczą po spadkodawcy co do zasady w częściach równych. Jednakże część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż jedna czwarta całości spadku, co może mieć znaczenie w przypadku posiadania przez spadkodawcę czwórki dzieci (lub więcej). Druga grupa obejmuje małżonka i rodziców spadkodawcy, którzy są powoływani do spadku, jeżeli spadkobierca nie miał dzieci. W sytuacji, gdy którykolwiek z rodziców nie dożył otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada rodzeństwu spadkodawcy w częściach równych, a w dalszej kolejności zstępnym rodzeństwa. Natomiast całość spadku przypadnie małżonkowi, gdy brak jest zstępnych spadkodawcy, jego rodziców, rodzeństwa i ich zstępnych. Trzecią grupą powołaną do dziedziczenia są dziadkowie spadkodawcy, który dziedziczą w częściach równych w przypadku braku dzieci, małżonka, rodziców, rodzeństwa lub dzieci rodzeństwa spadkodawcy. Gdy któreś z dziadków spadkodawcy nie dożyje otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego zstępnym, a więc dzieciom, wnukom, prawnukom i dalszym pokoleniom. Kolejną grupą uprawnionych do dziedziczenia są dzieci małżonka spadkodawcy tj. pasierbowie. W ostatniej kolejności natomiast spadek przypada gminie ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy lub Skarbowi Państwa. Ograniczenie kręgu spadkobierców ustawowych - projekt nowelizacji kodeksu cywilnego W obecnym stanie prawnym krąg spadkobierców ustawowych jest ukształtowany dość szeroko. W praktyce niejednokrotnie dochodzi do sytuacji, w której do spadku zostają powołani bardzo dalecy krewni, którzy nawet nie znają osoby spadkodawcy. Najczęściej dzieje się tak w przypadku spadków obciążonych długami, które zostały odrzucone wcześniej przez bliższych krewnych spadkodawcy. Projektowane zmiany prowadzą do ograniczenia opisanej powyżej trzeciej grupy spadkobierców ustawowych. Podobnie jak dotychczas, w przypadku gdy którekolwiek z dziadków spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który mu przypadał, przypadać ma jego dzieciom, a także ich dzieciom. Projekt zakłada jednak zasadniczą zmianę w postaci wyłączenia od dziedziczenia dalszych pokoleń rodzeństwa ciotecznego lub stryjecznego spadkodawcy. Innymi słowy, w tej grupie krąg spadkobierców ma zostać ograniczony do wujów, stryjów, ciotek i stryjenek spadkodawcy oraz ich dzieci (rodzeństwa ciotecznego, stryjecznego i wujecznego spadkodawcy). Wedle założeń autorów Projektu ma to przyczynić się do rozwiązania problemu związanego z nadmiernymi zaległościami sądów w sprawach o stwierdzenie nabycia spadku, gdyż sądy spadku nie będą zmuszone poszukiwać dalekich krewnych spadkodawców. Inne zmiany w spadkach przewidziane w projekcie Oprócz zawężenia kręgu spadkobierców ustawowych projekt zakłada także poszerzenie przesłanek uznania kogoś za osobę niegodną dziedziczenia. W chwili obecnej, zgodnie z art. 928 § 1 za niegodnego dziedziczenia sąd może uznać osobę, która: dopuściła się umyślnie ciężkiego przestępstwa przeciwko spadkodawcy, nakłoniła spadkodawcę podstępem lub groźbą do sporządzenia lub odwołania testamentu albo przeszkodziła spadkodawcy podstępem lub groźbą w dokonaniu jednej z tych czynności, umyślnie ukryła lub zniszczyła testament spadkodawcy, podrobiła lub przerobiła go albo świadomie skorzystała z testamentu przez inną osobę podrobionego lub przerobionego. Projekt przewiduje poszerzenie tego katalogu o kolejną przesłankę – uporczywego niewykonywania obowiązku alimentacyjnego wobec spadkodawcy lub uporczywego uchylania się od sprawowania opieki nad spadkodawcą. Autorzy projektu postanowili również doprecyzować przepisy związane z terminem na złożenia oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku. Aktualnie, zgodnie z art. 1015 oświadczenie to powinno być złożone w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania. Zgodnie z brzmieniem Projektu, złożenie wniosku do sądu o odebranie oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku będzie wystarczające do zachowania sześciomiesięcznego terminu na złożenie oświadczenia. Dodatkowo, w sytuacji gdy złożenie oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku wymagać będzie zezwolenia sądu opiekuńczego, bieg terminu na złożenie oświadczenia ulegać ma zawieszeniu na czas trwania postępowania w tym przedmiocie. W praktyce oznacza to, że rodzicom i opiekunom małoletniego, a także opiekunom osób ubezwłasnowolnionych całkowicie, będzie łatwiej dochować terminu do złożenia oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku w imieniu swoich podopiecznych. Zmianie ulegnie również właściwość sądu w kwestii wydawania zezwolenia na złożenie oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku. Dotychczas takie zezwolenie było wydawane przez sąd opiekuńczy, tj. sąd miejsca zamieszkania podopiecznego. Zgodnie z brzmieniem Projektu, takim sądem miałby być teraz sąd spadku, czyli co do zasady sąd ostatniego miejsca zwykłego pobytu spadkodawcy lub sąd miejsca, w którym znajduje się majątek spadkowy. Projekt wprowadza też niekorzystne dla wierzycieli rozwiązanie, zgodnie z którym Skarb Państwa lub gmina, którym spadek przypadł z mocy ustawy ponosić będą odpowiedzialność za długi spadkowe tylko ze spadku. Obecnie dochodzi bowiem do sytuacji, w której majątek spadkowy przypadający gminie lub Skarbowi Państwa jest trudny do sprzedaży, a długi spadkowe od chwili otwarcia spadku mogą być egzekwowane z majątku spadkobiercy przymusowego. Możliwość zaspokojenia się przez wierzycieli spadkodawcy z majątku publicznego w takich sytuacjach zostanie ograniczona. Kiedy zmiany wejdą w życie? Opisane zmiany w dziedziczeniu mają wejść w życie po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia uchwalonej przez Sejm nowelizacji w Dzienniku Ustaw. Zatem prawdopodobne jest, że nowe przepisy zaczną obowiązywać jeszcze w 2022 roku. Projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw Anna Nowak, aplikantka radcowska, Lubasz i Wspólnicy – Kancelaria Radców Prawnych sp. k.

zmiany w prawie spadkowym 2011